Wednesday, December 13, 2006

८७. वेदमंत्राहून आम्हा वंद्य वंदे मातरम्‌

८७. वेदमंत्राहून आम्हा वंद्य वंदे मातरम्‌
वंद्य वंदे मातरम्‌ ॥धृ.॥

माऊलीच्या मुक्ततेचा यज्ञ झाला भारती
त्यात लाखो वीर देती जीवितांच्या आहुती
आहुतींनी सिद्ध केला, मंत्र वंदे मातरम्‌ ॥१॥

याच मंत्राने मृतांचे राष्ट्र सारे जागले
शस्रधारी निष्ठुरांशी, शांतीवादी झुंजले
शस्त्रहीना एक लाभे मंत्र वंदे मातरम्‌ ॥२॥

निर्मीला हा मंत्र ज्यांनी आचारीला झुंजुनी
ते हुतात्मे देव झाले स्वर्गलोकी जाउनी
गा तयांच्या आरतीचे गीत, वंदे मातरम्‌ ॥३॥

गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीतकार : सुधीर फडके
गायक : सुधीर फडके
चित्रपट : वंदे मातरम्‌ (१९४८)

८६. वद जाऊ कुणाला शरण करी जो हरण संकटाचे ।

८६. वद जाऊ कुणाला शरण करी जो हरण संकटाचे ।
मी धरिन चरण त्याचे । अगं सखये ॥धृ.॥

बहु आप्त बंधु बांधवां प्रार्थिले कथुनि दुख: मनिंचे ।
तें होय विफल साचें । अगं सखये ॥१॥

मम तात जननी मात्र तीं बघुनी कष्टती हाक ईचे ।
न चलेचि कांहिं त्यांचें । अगं सखये ॥२॥

जे कर जोडुनी मजपुढें नाचले थवे यादवांचे
प्रतिकूल होति साचे । अगं सखये ॥३॥

गीतकार : अण्णासाहेब किर्लोस्कर
संगीतकार : अण्णासाहेब किर्लोस्कर
गायक : बालगंधर्व
नाटक : संगीत सौभद्र (१८८२)

८५. वाटेवर काटे वेचीत चाललो

८५. वाटेवर काटे वेचीत चाललो
वाटले जसा फुलाफुलात चाललो ॥धृ.॥

मिसळुनी मेळ्यात कधी, एक हात धरूनि कधी
आपुलीच साथ कधी करित चाललो ॥१॥

आधिचा प्रसाद घेत, पुढची ऎकीत साद
नादातच शीळ वाजवित चाललो ॥२॥

चुकली तालात चाल, लागला जिवास बोल
ढळलेला तोल सावरीत चाललो ॥३॥

खांद्यावर बाळगिले, ओझे सुखदुखा:चे
फेकुन देऊन अता परत चाललो ॥४॥

गीतकार : कवी अनिल
संगीतकार : यशवंत देव
गायक : पं. वसंतराव देशपांडे.

८४. फिरत्या चाकावरती देसी मातीला आकार

८४. फिरत्या चाकावरती देसी मातीला आकार
विठ्ठला, तू वेडा कुंभार ॥धृ.॥

माती पाणी, उजेड वारा, तूच मिसळसी सर्व पसारा
आभाळच मग ये आकारा
तुझ्या घटांच्या उतरंडीला नसे अंत ना पार ॥१॥

घटा घटांचे रुप आगळे, प्रत्येकाचे दैव वेगळे
तुझ्याविणा ते कोणा न कळे
मुखी कुणाच्या पडते लोणी, कुणा मुखी अंगार ॥२॥

तूच घडविसी, तूच फोडीसी, कुरवाळीसी तू तूच ताडीसी
न कळे यातून काय जोडीसी
देसी डोळे परी निर्मिसी तयापुढे अंधार ॥३॥

गीतकार :ग. दि. माडगुळकर
गायक :सुधीर फडके
संगीतकार :सुधीर फडके
चित्रपट :प्रपंच - (१९६१)

८३. विसरु नको श्रीरामा मला

८३. विसरु नको श्रीरामा मला
मी तुझ्या पाऊली जीव वाहिला, प्रिया ॥धृ.॥

किती जन्म झाले, तुझी प्रेमिका मी
कितीदा नव्याने तुला भेटले मी
तुझी सावली झाले, घेऊनी हिंडले सतीचा वसा, प्रिया ॥१॥

तू सांब भोळा, उमा पार्वती मी
तू कृष्ण काळा, तुझी राधिका मी
युगायुगांचे नाते आपुले वेगळे, जुळे श्यामला, प्रिया ॥२॥

गीतकार :सुधीर मोघे
गायक :लता मंगेशकर
संगीतकार :पं. हृदयनाथ मंगेशकर
चित्रपट :जानकी

८२. नाही खर्चली कवडी दमडी, नाही वेचला दाम

८२. नाही खर्चली कवडी दमडी, नाही वेचला दाम
विकत घेतला श्याम, बाई मी विकत घेतला श्याम ॥धृ.॥

कुणी म्हणे ही असेल चोरी, कुणा वाटते असे उधारी
जन्मभरीच्या श्वासाइतुके, मोजियले हरी नाम ॥१॥

बाळ गुराखी यमुनेवरचा, गुलाम काळा संता घरचा
हाच तुक्याचा विठठल आणि दासाचा श्रीराम ॥२॥

जितुके मालक, तितकी नावे, हृदये जितकी याची गावे
कुणी न ओळखी तरीही याला, दिन अनाथ अनाम ॥३॥

गीतकार :ग. दि. माडगुळकर
गायक :आशा भोसले, सुधीर फडके
संगीतकार :सुधीर फडके
चित्रपट :जगाच्या पाठीवर (१९६०)

८१. वारा गाई गाणे, प्रीतीचे तराणे

८१. वारा गाई गाणे, प्रीतीचे तराणे
धुंद आज वेली, धुंद फुल पाने ॥धृ.॥

रंग हे नवे, गंध हे नवे
स्वप्न लोचनी वाटते हवे
हा निसर्ग भासे, विश्वरुप लेणे ॥१॥

या निळया नभी, मेघ सावळे
कल्पनेस मी पंख लाविले
झेलते पिसावरी, हे सतेज सोने ॥२॥

आज वेड हे कुणी लाविले ?
अंतराळी का पडती पाऊले ?
कशी सोडवू मी सुखाचे उखाणे ? ॥३॥

गीतकार :जगदीश खेबुडकर
गायक :लता मंगेशकर
संगीतकार :पं. हृदयनाथ मंगेशकर
चित्रपट :संसार (१९८०)

८०. वादल वारं सुटल गं, वार्‍यानं तुफान उठलं गं

८०. वादल वारं सुटल गं, वार्‍यानं तुफान उठलं गं
भिरिभर वार्‍यांत, पावसाच्या मार्‍यात, सजनानं होडीला पान्यात लोटलं
वादल वारं सुटलं गं ॥धृ.॥

गडगड ढगांत बिजली करी
फडफड शिडात, धडधड उरी
एकली मी आज घरी बाय
संगतीला माझ्या कुनी नाय
सळसळ माडांत, खोपीच्या कुडांत
जागणार्‍या डोल्यांत सपान मिटलं ॥१॥

सरसर चालली होडीची नाळ
दूरवर उठली फेसाची माळ
कमरेत जरा वाकूनिया
पान्यामंदी जालं फेकूनिया
नाखवा माझा, दर्याचा राजा
लाखाचं धन यानं जाल्यांत लुटलं ॥२॥

गीतकार :शांता शेळके
गायक :लता मंगेशकर
संगीतकार :पं. हृदयनाथ मंगेशकर

७९. वाट इथे स्वप्नातील संपली जणू

७९. वाट इथे स्वप्नातील संपली जणू
थांबवितो धारांनी सावळा घनू ॥धृ.॥

आजूबाजूच्या पानांनी वेढली ही निळाई
चिंतनात बैसली ग मंत्रमुग्ध राई
फुलुनिया आली गडे बावरी तनू ॥१॥

दर्‍यांतूनी आनंदला, पाणओघ नाचरा
आसमंत भारीतो गं गानसूर हासरा
माथ्यावरी दिसले गं इंद्राचे धनू ॥२॥

गीतकार : अशोक परांजपे
संगीतकार : अशोक पत्की
गायक : सुमन कल्याणपूर

७८. दिल्या घेतल्या वचनांची, शपथ तुला आहे

७८. दिल्या घेतल्या वचनांची, शपथ तुला आहे
मनांतल्या मोरपिसाची, शपथ तुला आहे ॥धृ.॥

बकुळीच्या झाडाखाली, निळ्या चांदण्यात
हृदयाची ओळख पटली, सुगंधी क्षणांत
त्या सगळया बकुळ फुलांची, शपथ तुला आहे ॥१॥

शुभ्रफुले वेचित रचिला, चांद तू जुईचा
म्हणालीस, चंद्रोत्सव हा सावळया भुईचा
फुलातल्या त्या चंद्राची, शपथ तुला आहे ॥२॥

भुरभुरता पाऊस होता, सोनिया उन्हात
गवतातून चालत होतो, मोहूनी मनात
चुकलेल्या त्या वाटेची, शपथ तुला आहे ॥३॥

हळूहळू काजळताना सांज ही सुरंगी
तुझे भास दाटूनी येती, असे अंतरंगी
या उदास आभाळाची, शपथ तुला आहे ॥४॥

गायक :अरुण दाते

७७. धूके दाटलेले उदास उदास

७७. धूके दाटलेले उदास उदास
मला वेढीती हे तुझे सर्व भास ॥धृ.॥

उभी मूक झाडे, विरागी किनारा
झुरे अंतरी अन फिरे आर्त वारा
कुणी ही ना इथे दिसे आसपास ॥१॥

कुठे चालल्या या दिशाहीन वाटा
कुणा शोधिती या उदासीन लाटा
दिशांतून दाटे, तुझा एक ध्यास ॥२॥

क्षणी भास होतो, तुझे सूर येती
जीवा भारुनी हे असे दूर नेती
स्मृती सोबतीला असा हा प्रवास ॥३॥

गीतकार :मंगेश पाडगांवकर
गायक :अरुण दाते
संगीतकार :यशवंत देव

Friday, December 1, 2006

७६. भेट तुझी माझी स्मरते, अजून त्या दिसाची

७६. भेट तुझी माझी स्मरते, अजून त्या दिसाची
धुंद वादळाची होती रात्र पावसाची ॥धृ.॥

कुठे दिवा नव्हता, गगनी एकही न तारा
आंधळ्या तमातून वाहे, आंधळाच वारा
तुला मुळी नव्हती बाधा, भितीच्या विषाची ॥१॥

क्षुद्र लौकिकाची खोटी झुगारुन नीती
नावगाव टाकून आली अशी तुझी प्रीती
तुला परी जाणिव नव्हती, तुझ्या साहसाची ॥२॥

केस चिंब ओले होते, थेंब तुझ्या गाली
ओठांवर माझ्या त्यांची किती फुले झाली
श्वासांनी लिहीली गाथा, प्रीतीच्या रसाची ॥३॥

सुगंधीच हळव्या शपथा, सुगंधीच श्वास
स्वप्नातच स्वप्न दिसावे तसे सर्व भास
सुखालाही भोवळ आली मधुर सुवासाची ॥४॥

गीतकार :मंगेश पाडगांवकर
गायक :अरुण दाते
संगीतकार :यशवंत देव

७५. अनामवीरा, जिथे जाहला तुझा जीवनान्त

७५. अनामवीरा, जिथे जाहला तुझा जीवनान्त
स्तंभ तिथे ना कुणी बांधला, पेटली ना वात

धगधगता समराच्या ज्वाला या देशासाठी
जळावयास्तव संसारातून उठोनिया जाशी

मूकपणाने तमी लोपती संध्येच्या रेषा
मरणामध्ये विलीन होसी, ना भय ना आशा

जनभक्तीचे तुझ्यावरी नच उधाणले भाव
रियासतीवर नसे नोंदले कुणी तुझे नाव

जरी न गातील भाट डफावर तुझे यशोगान
सफल जाहले तुझेच हे रे तुझे बलिदान

काळोखातूनी विजयाचा हे पहाटचा तारा
प्रणाम माझा पहिला तुजला मृत्यूंजय वीरा

गीतकार : कुसुमाग्रज
संगीतकार : पं. हृदयनाथ मंगेशकर
गायक : लता मंगेशकर

७४. शालू हिरवा, पाचूनी मरवा, वेणी तिपेडी घाला

७४. शालू हिरवा, पाचूनी मरवा, वेणी तिपेडी घाला
साजणी बाई येणार साजण माझा
गोर्‍या भाळी, चढवा जाळी, नवरत्नांची माला
साजणी बाई येणार साजण माझा ॥धृ.॥

चूल बोळकी इवली इवली, भातुकलीचा खेळ गं
लुटूपुटीच्या संसाराची संपत आली वेळ गं
रेशिम धागे ओढीती मागे, व्याकुळ जीव हा झाला ॥१॥

सूर गुंफिते सनई येथे, झडे चौघडा दारी
वाजतगाजत मिरवत येईल घोडयावरुनी स्वारी
ही वरमाला घालीन त्याला, मुहूर्त जवळी आला ॥२॥

मंगलवेळी मंगलकाळी, डोळां का गं पाणी
साजण माझा हा पतीराजा, मी तर त्याची राणी
अंगावरल्या शेलारीला बांधून त्याचा शेला ॥३॥

गीतकार : शांता शेळके
संगीतकार : पं. हृदयनाथ मंगेशकर
गायक : उषा मंगेशकर

७३. शब्द शब्द जपून ठेव, बकुळीच्या फुलापरी ॥धृ.॥

७३. शब्द शब्द जपून ठेव, बकुळीच्या फुलापरी ॥धृ.॥

काय बोलले न कळे, तू समजून घे सगळे
लाविलीस ज्योत तूच या उदास अंतरी ॥१॥

दुःख नको सुटताना, अश्रू नको वळताना
मी मिटता लोचन हे, उमलशील तू उरी ॥२॥

साक्ष लाख तार्‍यांची, स्तब्ध अचल वार्‍याची
ज्योत बनून जळले रे, मी तुझ्या पथावरी ॥३॥

गीतकार : मंगेश पाडगांवकर
संगीतकार : विश्वनाथ मोरे
गायक : सुमन कल्याणपूर

७२. शारद सुंदर चंदेरी राती, स्वप्नांचा झुलतो झुला

७२. शारद सुंदर चंदेरी राती, स्वप्नांचा झुलतो झुला
थंड या हवेत, घेऊन कवेत, साजणा झुलव मला
तुझ्याचसाठी रे तुझ्याचसाठी, सगे सोयरे मी सांडीले पाठी ॥धृ.॥

मोहन मधूर राती, भराला येऊ दे प्रीती
प्रीतीची ही जनरीती, कशाला कुणाची भिती
झाडामागे चांद हा वरती आला
ये ना ये ना, आतूर जीव हा झाला
मी भूलावे, स्वैर व्हावे, गीत गावे ॥१॥

वार्‍यात लहर मंद, फुलांचा मादक गंध
मोगरा चमेली कुंद, जीवाला करीती धूंद
माझ्या देही पूनव चांदणे साजे, प्राणामध्ये प्रीतीची पावरी वाजे
आज राया, धूंद काया, मोह माया ॥२॥

गीतकार : शांता शेळके
संगीतकार : हेमंत भोसले
गायक : आशा भोसले

Thursday, November 30, 2006

७१. डोळे कशासाठी? कशासाठी?

७१. डोळे कशासाठी? कशासाठी?
तुला साठवून मिटून घेण्यासाठी ॥धृ.॥

आला भरुन पाऊस, नको एकटा जाऊस
आली सरी कशासाठी, तुला बिलगून भिजून जाण्यासाठी ॥१॥

नाव तुझे मनातले, चांदणेच रानातले
शब्द कशासाठी, तुला आठवून भरुन येण्यासाठी ॥२॥

वेल मोहरुन आली, फुले अंगभर झाली
वारा कशासाठी, गंध वनातून पाखरु होण्यासाठी ॥३॥

असा तुझा भरवसा, चांदण्यांचा कवडसा
ओठ कशासाठी, थोडे थरारुन जुळून जाण्यासाठी ॥४॥

गीतकार : माहित नाही
संगीतकार : माहित नाही
गायक : अरूण दाते

७०. शुभंकरोती म्हणा मुलांनो, शुभंकरोती म्हणा

७०.दिवा पाहुनी लक्ष्मी येते, करू तिची प्रार्थना
शुभंकरोती म्हणा मुलांनो, शुभंकरोती म्हणा
शुभंकरोती कल्याणम्‌, शुभंकरोती कल्याणम्‌ ॥धृ.॥

जेथे ज्योती तेथे लक्ष्मी, उभी जगाच्या सेवाधर्मी
दिशांदिशांतुन या लक्ष्मीच्या, दिसती पाउलखुणा ॥१॥

या ज्योतीने सरे आपदा, आरोग्यासह मिळे संपदा
शत्रुबुद्धिचा विनाश होता, सौख्य मिळे जीवना ॥२॥

दिव्या-दिव्या रे दिपत्कार, कानी कुंडल मोतीहार
दिव्यास पाहुन नमस्कार हा, रिवाज आहे जुना ॥३॥

गीतकार : जगदीश खेबुडकर
संगीतकार : प्रभाकर जोग
गायक : सुमन कल्याणपूर
चित्रपट : थांब लक्ष्मी कुंकू लाविते (१९६७)

६९.शुक्रतारा, मंदवारा, चांदणे पाण्यातुनी

६९.शुक्रतारा, मंदवारा, चांदणे पाण्यातुनी
चंद्र आहे, स्वप्न वाहे धुंद या गाण्यातुनी
आज तू डोळ्यांत माझ्या मिसळुनी डोळे पहा
तू अशी जवळी रहा ॥धृ.॥

मी कशी शब्दात सांगू भावना माझ्या तुला
तू तुझ्या समजून घे रे लाजणाऱ्या या फुला
अंतरीचा गंध माझ्या आज तू पवना वहा
तू असा जवळी रहा ॥१॥

लाजऱ्या माझ्या फुला रे गंध हा बिलगे जिवा
अंतरीच्या स्पंदनाने अन्‌ थरारे ही हवा
भारलेल्या या स्वरांनी भारलेला जन्म हा
तू अशी जवळी रहा ॥२॥

शोधिले स्वप्नात मी ते ये करी जागेपणी
दाटुनी आलास तू रे आज माझ्या लोचनी
वाकला फांदीपरी आता फुलांनी जीव हा
तू असा जवळी रहा ॥३॥

गीतकार : मंगेश पाडगावकर
संगीतकार : श्रीनिवास खळे
गायक : सुधा मल्होत्रा, अरूण दाते

६८. शाळा सुटली, पाटी फुटली

६८. शाळा सुटली, पाटी फुटली
आई, मजला भूक लागली ॥धृ.॥

शाळा सुटता धावत सुटले
ठेच लागुनी मी धडपडले
आई मजला नंतर कळले
नवीन कोरी पाटी फुटली ॥१॥

धम्मक लाडू चापट पोळी
नको देऊ मज हवीच गोळी
किंवा दे ग, खमंग चकली
दे ना लवकर, भूक लागली ॥२॥

सायंकाळी जाउ दे मला
पटांगणावरि खेळायाला
तिथे सोबती वाट पाहती
दे ना खाऊ, भूक लागली ॥३॥

गीतकार : योगेश्वर अभ्यंकर
संगीतकार : श्रीनिवास खळे
गायक : कुंदा बोकील (भागवत)

६७. शोधू मी कुठे, कशी, प्रिया तुला?

६७. शोधू मी कुठे, कशी, प्रिया तुला?
प्रीती का देई साद ही मजला? ॥धृ॥

दिसे कुणी मज पुन्हा लपते, ग
घुमते का शीळ इथे ?
पदरी मी भास खुळे जपते, ग
हलले का पान तिथे ?
वारा हा काही सांगतो मजला ? ॥१॥

ओळखीची खूण काही पटते, ग
नच झाली भेट जरी
डोळियांच्या पापणीत मिटते, ग
उमटे जे बिंब उरी
येती या चाहुली कशा मजला ? ॥२॥

गीतकार : शांता शेळके
संगीतकार : अनिल - अरूण
गायक : लता मंगेशकर
चित्रपट : नाव मोठं लक्षण खोटं (१९७०)

६६. शोधिसी मानवा, राउळी मंदिरी

६६. शोधिसी मानवा, राउळी मंदिरी
नांदतो देव हा, आपुल्या अंतरी ॥धृ.॥

मेघ हे दाटती, कोठुनी अंबरी ?
सूर येती कसे, वाजते बासरी ?
रोमरोमी फुले, तीर्थ हे भूवरी
दूर इंद्रायणी, दूर ती पंढरी ॥१॥

गंध का हासतो, पाकळी सारूनी ?
वाहते निर्झरी, प्रेमसंजीवनी
भोवताली तुला, साद घाली कुणी
खूण घे जाणुनी, रूप हे ईश्वरी ॥२॥

भेटतो देव का, पूजनी अर्चनी ?
पुण्य का लाभते, दान धर्मातुनी ?
शोध रे दिव्यता, आपुल्या जीवणी
आंधळा खेळ हा खेळशी कुठवरी ?

गीतकार : वंदना विटणकर
संगीतकार : श्रीकांत ठाकरे
गायक : महंमद रफी

Tuesday, November 28, 2006

६५. सत्य शिवाहुन सुंदर हे

दान दिल्याने ज्ञान वाढते, त्या ज्ञानाचे मंदिर हे
सत्य शिवाहुन सुंदर हे ॥धृ.॥

इथे मोल ना दामाचे, मोती होतिल घामाचे
सरस्वतीच्या प्रेमाचे, प्रतीक रम्य शुभंकर हे ॥१॥

चिरा-चिरा हा घडवावा, कळस कीर्तीचा चढवावा
अज्ञानी तो पढवावा, थेंब अम्ही नच सागर हे ॥२॥

त्यागाला या नाव नसे, पुण्यवान हा देश असे
कल्पतरू हा उभा दिसे, त्या छायेतील मंदिर हे ॥३॥

गीतकार : जगदीश खेबुडकर
संगीतकार : सुधीर फडके
गायक : सुधीर फडके
चित्रपट : जोतिबाचा नवस

६४. सत्यम्‌ शिवम्‌ सुंदरा

नमस्कार माझा या ज्ञानमंदिरा
सत्यम्‌ शिवम्‌ सुंदरा ॥धृ.॥

शब्दरूप शक्ती दे
भावरूप भक्ती दे
प्रगतीचे पंख दे, चिमणपाखरा ॥१॥

विद्याधन दे आम्हास
एक छंद एक ध्यास
नाव नेई पैलतिरी, दयासागरा ॥२॥

होऊ आम्ही नीतिमंत
कलागुणी बुद्धिमंत
किर्तीचा कळस जाई उंच अंबरा ॥३॥

गीतकार : जगदीश खेबुडकर
संगीतकार : राम कदम
गायक : उत्तरा केळकर
चित्रपट : सुशिला (१९७८)

६३. झुंज झुंज झुंज

झुंज झुंज झुंज
झुंजार माणसा, झुंज दे(२)
हेच तुझे रे काम
माणुस असुनी, माणुस करतो
माणुसकी बदनाम
झुंजार माणसा झुंज दे

लढले दानव, लढले मानव
कधी न सरले अकांड तांडव
युगायुगांचे असे युद्ध हे
नाही त्यास विराम . १

भयाण सुटला वादळवारा
रंग झोकुनी येता मोरा(?)
बलदंडालाही खाली खेचुन
बनवी त्यास गुलाम .. २

चित्रपट : झुंज
गायकः सुधीर फडके
संगीत : राम कदम
गीत : जगदीश खेबुडकर

६२. निसर्गराजा ऐक सांगतेऽऽऽऽ

उः मेघंनोऽऽऽ, वृक्षांनोऽऽऽ
वेलींनो, कळ्यांनो, फुलांनो
तेरी भी चुप, मेरी भी चुप
कुणाला काही सांगू नका
कबुल?
निसर्गराजाऽऽऽऽ, ऐक सांगते... |
गुपित्त जपलयं रे................. | (२)
कुणी माझ्या मनात लपलय रे(४) |
निसर्गराजा ऐक सांगतेऽऽऽऽ

उः तो दिसला अन् मी पाहिले
चं : पाहिले परी ते कुर्र्याने
उः डोळ्यात ईशारे हसले
चं : हसले ते मोठ्या तोर्‍याने
उः ते कसे न त्याला कळले
चं : कळले न तुझ्या त्या ओठाने
उः ओठ न हलले, शब्द न जुळले, थोडे चुकले रे . १

चं : निसर्गराजाऽऽऽऽ, ऐक सांगतो... |
गुपित्त जपलयं रे...................... | (२)
कुणी माझ्या मनात लपलय रे(४)..... |
निसर्गराजा ऐक सांगतोऽऽऽऽ

चं : का चाललात
उः तुम्ही आलात म्हणुन
चं : जरा थांबा ना
उः का?
चं : वा, छान दिसतयं
उः काय?
चं : हे रुप भिजलेलं
हं, अन् ते पहा
उः काय?
चं : तुमच मन ही भिजलेलं
उः कशान?
चं : प्रेमान, प्रेमान, प्रेमान(२)
उः छाट् छट् .. २

चं : निसर्गराजाऽऽऽऽ, ऐक सांगतो

चं : तो भाव प्रीतीचा दिअसला
उः दिसला मग संशय कसला
चं : हा नखरा का मग असला?
उः प्रेमात बहाणा कसला
प्रीत अशी न् रीत अशी का? कोड पडलयं रे .. ३

कुणी माझ्या मनात लपलय रे...

चित्रपट : झुंज
गायक, गायिकाः चंद्रशेखर गाडगीळ, उषा मंगेश्कर
संगीत : राम कदम
गीत : जगदीश खेबुडकर

६१. नकोच छेडू आज

६१. नकोच छेडू आज
प्रिया, नकोच छेडू आज
डोळ्यात उभी लाज, नकोच छेडू आज

भिरभिरत्या वार्‍यातुनी साद तुझी ऐकते
सळसळत्या पानातुनी प्रीत तुझी बोलते
होऊनी ये तू वसंत फुलातुनी आज.१

थरथरता हिरवळ ही, चाहुल तव लागते
तळमळता दिवस रात्र, स्वप्न तुझे जागते
होऊनी ये नीज परी स्वप्नातुनी आज..२

मेघावर नाव तुझे कोरले असे कुणी
पाण्यावर चित्र तुझे रेखिले असे कुणी
एकदाच वर्षत ये मेघातुनी आज ३

चित्रपटः लग्नाला जातो मी
गायिकाः आशा भोसले
संगीतः सुधीर फडके
गीतः मधुसूदन कालेलकर

Monday, November 27, 2006

६०. तूच मायबाप बंधू तूच प्राणसखा

तूच मायबाप बंधू तूच प्राणसखा
दीन दु:खितांचा एक तूच पाठीराखा ॥धृ.॥

धरित्रीची शय्या देशी आभाळाची छाया
जाणिवेच्या पलीकडे उभी तुझी काया
परी तुझ्या ओळखीला माणूस पारखा ॥१॥

तुझ्या हाती असे एक पुरातन काठी
आवाज न येई तिचा दिसे ना कुणा ती
कुणा देतसे आधार कुणाला तडाखा ॥२॥

सज्जनांचा कैवारी तू दुर्जनांचा वैरी
अनाथांच्या नाथा तुझी रूपे नानापरी
तुझ्याविना उभा जन्म होईल पोरका ॥३॥

गायक : श्रीकांत पारगावकर
संगीत : भास्कर चंदावरकर
गीत : सुधीर मोघे
चित्रपट : एक डाव भुताचा (१९८२)

Thursday, November 23, 2006

५९. माझे गाणे, एकच माझे नित्याचे गाणे;

माझे गाणे, एकच माझे नित्याचे गाणे;
अक्षय गाणे, अभंग गाणे, गाणे हे गाणे. ॥धृ.॥

सर्व जगाचे मंगल,मंगल हे माझे गाणे;
या विश्वाची एकतानता हे माझे गाणे.
आशेच्या वीणेचा चढवुनि सूर भौतिकांत
हे गाणे, हे प्रियकर माझे गाणे मी गात. ॥१॥

ही प्रेमाची, ही शांतीची, विश्वमंगलाची,
सौभाग्याची तार तशी ही, ही जगदैक्याची.
निरध्वनी हे, मूकगान हे यास म्हणो कोणी,
नभांत हे साठवले याने दुमदुमली अवनी. ॥२॥

सर्व धर्म हे, भेद-पंथही सर्व एक झाले;
माझे, माझे विश्व, तार ही प्रेमाची बोले.
शांत, मत्सर, प्रशांत कपटस्वार्थाची ज्वाला,
चिच्छांतीने अहा भरीले सगळ्या विश्वाला. ॥३॥

ही मोक्षाची,स्वातंत्र्याची,उन्नतिची माला,
सौभाग्याची तार लागलो मी छेडायाला.
हे नंदनवन ही स्वर्भूमी एक पहा झाली!
मंगल मंगल मद्गानाची गति ही शेवटली.॥४॥

गीतकार : बालकवी
संगीतकार : पं. हृदयनाथ मंगेशकर
गायक : लता मंगेशकर

५८. सखी मंद झाल्या तारका, आता तरी येशील का ? ॥धृ.॥

सखी मंद झाल्या तारका, आता तरी येशील का ? ॥धृ.॥
मधुरात्र मंथर देखणी, आली तशी गेली सुनी
हा प्रहर अंतिम राहिला, त्या अर्थ तू देशिल का ? ॥१॥

हृदयात आहे प्रीत अन ओठांत आहे गीत ही
ते प्रेमगाणे छेडणारा, सूर तू होशिल का ? ॥२॥

जे जे हवे ते जीवनी, ते सर्व आहे लाभले
तरी ही उरे काही उणे, तू पूर्तता होशिल का ? ॥३॥

बोलावल्यावाचूनही मृत्यू जरी आला इथे
थांबेल तो ही पळभरी, पण सांग तू येशिल का ? ॥४॥

गीतकार : सुरेश भट
संगीतकार : राम फाटक
गायक : सुधीर फडके

५७. चांदण्यात फिरताना माझा धरलास हात

चांदण्यात फिरताना माझा धरलास हात
चांदण्यात फिरताना माझा धरलास हात
सखया रे आवर ही सावर ही चांदरात ॥धृ.॥

निजलेल्या गावातून आले मी एकटीच
दूर दिवे कळलावे पडले मागे कधीच
या इथल्या तरुछाया पण सारे जाणतात ॥१॥

सांग कशी तुजविणाच पार करु पुनवपूर
तुज वारा छळवादी अन् हे तारे फितूर
श्वास तुझा मालकंस, स्पर्श तुझा पारिजात ॥२॥

जाऊ चल परत गडे, जागले न घर अजून
पण माझी तुळस तिथे गेली हिरमसून
तुझिया नयनात चंद्र, माझ्या हृदयी प्रभात ॥३॥

गीतकार : सुरेश भट
संगीतकार : पं. हृदयनाथ मंगेशकर
गायक : आशा भोसले

Monday, November 20, 2006

५६. दिव्यत्वाची जेथ प्रचिती

दिव्यत्वाची जेथ प्रचिती
तेथे कर माझे जुळती ॥धृ.॥

गाळुनिया भाळीचे मोती
हरिकृपेचे मळे उगवती
जलदांपरी येऊनिया जाती
जग ज्यांची न करी गणती ॥१॥

यज्ञी ज्यांनी देऊनि निजशिर
घडिले मानवतेचे मंदिर
परि जयांच्या दहनभूमिवर
नाहि चिरा नाहि पणती ॥२॥

जिथे विपत्ती जाळी उजळी
निसर्ग-लीला निळी काजळी
कथुनि कायसे काळिज निखळी
एकाची सगळी वसती ॥३॥

मध्यरात्रि नभघुमटाखाली
शांतिशिरी तम चवया ढाळी
त्यक्त, बहिष्कृत मी ज्या काळी
एकांगी डोळे भरती ॥४॥

गीतकार : बा. भ. बोरकर
संगीत : वसंत प्रभू
गायिका : आशा भोसले
चित्रपट : पुत्र व्हावा ऐसा (१९६१)

५५. आनंदी-आनंद गडे इकडे, तिकडे, चोहिकडे.

आनंदी-आनंद गडे इकडे, तिकडे, चोहिकडे.
वरती-खाली मोद भरे, वायुसंगे मोद फिरे,
नभांत भरला, दिशांत फिरला, जगांत उरला,
मोद विहरतो चोहिंकडे, आनंदी-आनंद गडे ॥१॥

सूर्यकिरण सोनेरी हे, कौमुदि ही हसते आहे;
खुलली संध्या प्रेमानें, आनंदे गाते गाणे;
मेघ रंगले, चित्त दंगलें, गान स्फुरलें,
इकडे,तिकडे, चोहिंकडे, आनंदी-आनंद गडे! ॥२॥

नीलनभीं नक्षत्र कसें, डोकावुनि हें पाहतसे;
कुणास बघते? मोदाला!, मोद भेटला का त्याला?
तयामधें तो, सदैव वसतो, सुखे विहरतो,
इकडे,तिकडे, चोहिंकडे, आनंदी-आनंद गडे! ॥३॥

वाहति निर्झर मंदगति, डोलति लतिका वृक्षतती,
पक्षि मनोहर कूजित रे, कोणाला गातात बरे?
कमल विकसलें, भ्रमर गुंगले, डोलत वदले-
इकडे,तिकडे, चोहिंकडे, आनंदी-आनंद गडे! ॥४॥

स्वार्थाच्या बाजारांत, किती पामरें रडतात;
त्यांना मोद कसा मिळतो? सोडुनि स्वार्था तो जातो-
द्वेष संपला, मत्सर गेला, आतां उरला
इकडे,तिकडे, चोहिंकडे, आनंदी-आनंद गडे! ॥५॥

गीतकार : बालकवी
संगीत : हृदयनाथ मंगेशकर
गायक : लता मंगेशकर

५४. सांग सांग भोलानाथ, पाऊस पडेल काय ?

सांग सांग भोलानाथ, पाऊस पडेल काय ?
शाळेभोवती तळे साचून, सुटटी मिळेल काय ? ॥धृ.॥

भोलानाथ दुपारी आई झोपेल काय ?
लाडू हळूच घेताना आवाज होईल काय ? ॥१॥

भोलानाथ भोलानाथ, खरं सांग एकदा
आठवडयातनं रविवार, येतील का रे तीनदा ॥२॥

भोलानाथ उद्या आहे, गणिताचा पेपर
पोटात माझ्या कळ येऊन दुखेल का रे ढोपर ॥३॥

गीतकार : मंगेश पाडगांवकर
संगीत : मीना खडीकर
गायक : रचना खडीकर
योगेश खडीकर
शमा खळे

Friday, November 17, 2006

५३. खबरदार जर टाच मारुनी जाल पुढे चिंधड्या

सावळ्या :

खबरदार जर टाच मारुनी जाल पुढे चिंधड्या
उडवीन राई राई एवढ्या !
कुण्या गावचे पाटील आपण कुठे चालला असे
शीव ही ओलांडून तीरसे ?
लगाम खेचा या घोडीचा रावं टांग टाकुनी
असे या तुम्ही खड्या अंगणी !
पोर म्हणूनी हसण्यावारी वेळ नका नेऊ ही
मला का ओळखले हो तुम्ही ?
हा मर्द मराठ्याचा मी बच्चा असे
हे हाड ही माझे लेचेपेचे नसे
या नसानसातून हिंमत बाजी वसे
खबरदार जर टाच मारुनी जाल पुढे चिंधड्या
उडवीन राई राई एवढ्या !

स्वार :

मळ्यात जाऊन मोटेचे ते पाणी भरावे तुवा
कशाला ताठा तुज हा हवा ?
मुठीत ज्याच्या मूठ असे ही खड्गाची तो बरे
वीर तू समजलास काय रे ?
थोर मारिती अशा बढाया पराक्रमाच्या जरी
कुठे तव भाला बरची तरी ?
हे खड्गाचे बघ पाते किती चमकते
अणकुचीदार अति भाल्याचे टोक ते
या पुढे तुझी वद हिंमत का राहते ?
खबरदार जर टाच मारुनी जाल पुढे चिंधड्या
उडवीन राई राई एवढ्या !

सावळ्या :

आपण मोठे दाढीवाले अहा शूर वीर की --
किती ते आम्हाला ठाऊकी !
तडफ आमुच्या शिवबाची तुम्हा माहिती न का?
दाविती फुशारकी का फुका ?
तुम्हा सारखे असतील किती लोळविले नरमणी --
आमुच्या शिवबाने भर रणी
मी असे इमानी चेला त्यांचे कडे
हुकुमाविण त्यांच्या समजा याचे पुढे
देई न जाऊ मी शूर वीर फाकडे
पुन्हा सांगतो
खबरदार जर टाच मारुनी जाल पुढे चिंधड्या
उडवीन राई राई एवढ्या !

लाल भडक ते वदन जाहले बाळाचे मग कसे
स्वार परि मनी हळू का हसे ?
त्या बाळाचे नयनी चमके पाणी त्वेषामुळे
स्वार परि सौम्य दृष्टीने खुले
चंद्र दिसे जणू एक, दुसरा तपतो रवि का तर
ऐका शिवबाचे हे स्वर --
आहेस इमानी माझा चेला खरा
चल इमान घे हा माझा शेला तुला
पण बोल सावळ्या बोल पुन्हा एकदा
"खबरदार जर टाच मारुनी जाल पुढे चिंधड्या
उडवीन राई राई एवढ्या !"

गीतकार : वा. भा पाठक

५२. हे स्वरांनो, चंद्र व्हा

हे स्वरांनो, चंद्र व्हा
चांदण्यांचे कोष माझ्या, प्रियकराला पोचवा ॥धृ.॥

वाट एकाकी तमाची
हरवलेल्या मानसाची
बरसुनी आकाश सारे
अमृताने नाहवा ॥१॥

गायक : पं. जितेंद्र अभिषेकी
संगीत : पं. जितेंद्र अभिषेकी
गीत : वि. वा शिरवाडकर
नाटक : ययाति आणि देवयानी

५१. घेई छंद मकरंद प्रिय हा मिलिंद

घेई छंद मकरंद प्रिय हा मिलिंद
मधुसेवनानंद स्वच्छंद हा धुंद ॥धृ.॥

मिटता कमलदल होई बंदी भृंग
तरि सोडिना ध्यास, गुंजनात दंग ॥१॥

बिसतंतू मृदु होति जणु वज्रबंध
स्वरब्रह्म आनंद ! स्वर हो सुनंध ॥२॥

स्वर : पं. वसंतराव देशपांडे
गायक : पं. जितेंद्र अभिषेकी
गीत : पुरूषोत्तम दारव्हेकर
नाटक : कट्यार काळजात घुसली (१९६७)

५०. घन घन माला नभी दाटल्या, कोसळती धारा

घन घन माला नभी दाटल्या, कोसळती धारा
केकारव करी मोर काननी उभवून उंच पिसारा ॥धृ.

कालिंदीच्या तटी श्रीहरी
तशात घुमवी धुंद बासरी
एक अनामिक सुनंध येतो, ओल्या अंधारा ॥१॥

वर्षाकालिन सायंकाली
लुकलुक करिती दिवे गोकुळी
उगाच त्यांच्या पाठिस लागे भिरभिरता वारा ॥२॥

कृष्णविरहिणी कोणी गवळण
तिला अडविते कवाड, अंगण
अंगणी अवघ्या तळे साचले, भिडले जल दारा ॥३॥

गायक : मन्ना डे
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीत : वसंत पवार
चित्रपट : वरदक्षिणा (१९६२)

४९. घट डोईवर घट कमरेवर,

घट डोईवर घट कमरेवर,
सोडी पदरा, नंदलाला, नंदलाला रे ॥धृ.॥

कुणीतरी येईल अवचित पाहिलं
जाता जाता आगहि लाविल,
सर्व सुखाच्या संसाराला, नंदलाला रे ॥१॥

हलता कलता, घट हिंदळता
लज्जेवरती पाणी उडता
नकोच होईन मीच मला, नंदलाला रे ॥२॥

केलीस खोडी, पुरे एवढी
जोवर हसते मनात गोडी
हसुनी तूही हो बाजूला, नंदलाला रे ॥३॥

गायिका : लता मंगेशकर
गीत : पी. सावळाराम
संगीत : वसंत प्रभू

४८. दाटून कंठ येतो, ओठांत येई गाणे

दाटून कंठ येतो, ओठांत येई गाणे
जा आपुल्या घरी तू, जा लाडके सुखाने ॥धृ.॥

हातात बाळपोथी, ओठांत बाळभाषा
रमलो तुझ्यासवे मी गिरिवत श्रीगणेशा
वळवून अक्षरांना केले तुला शहाणे
जातो सुखावुनि मी, या गोड आठवाने ॥१॥

बोलात बोबडीच्या संगीत जागविले
लय ताल सूर लेणे, सहजीच लेवविले
एकेक सूर यावा, न्हाऊन अमृताने
अवघ्याच जीवनाचे व्हावे सुरेल गाणे ॥२॥

घेऊ कसा निरोप, तुटतात आत धागे
हा देह दूर जाता, मन राहणार मागे
धन आत्मजा दुजाचे ज्याचे तयास देणे
परक्या परी आता मी, येथे फिरुनी येणे ॥३॥

गायक : पं. वसंतराव देशपांडे
गीतकार : शांताराम नांदगावकर
संगीत : अनिल - अरूण
चित्रपट : अष्टविनायक [१९७९]

४७. त्या कोवळया फुलांचा बाजार पाहीला

त्या कोवळया फुलांचा बाजार पाहीला
पैशात भावनेचा व्यापार पाहीला मी ॥धृ.॥

अंधार वेदनांनी आक्रंदतो तरीही
नजरेत वासनेचा श्रृंगार पाहीला मी ॥१॥

रस्ते उन्हात न्हाले, सगळीकडे परंतू
वस्तीतूनी दिव्यांच्या अंधार पाहीला मी ॥२॥

थोडा उजेड ज्याला मागावयास गेलो
तो सूर्य ही जरासा लाचार पाहीला मी ॥३॥

गायक :श्रीधर फडके
गीतकार :अनिल कांबळे
संगीतकार :श्रीधर फडके

४६. दोन घडीचा डाव

जानकी : दोन घडीचा डाव
त्याला जीवन ऐसें नाव ॥धृ.॥

जगताचें हें सुरेख अंगण
खेळ खेळुं या सारे आपण
खेळुं या, रंक आणखी राव ॥१॥

राम : माळ यशाची हांसत घालूं
हांसत हांसत तसेच झेलूं
झेलूं या, पराभवाचे घाव ॥२॥

दोघं : मनासारखा मिळे सौंगडी
खेळाला मग अवीट गोडी
दु:खाला नच वाव ॥३॥

गायक : अनंत मराठे
गीतकार : शांताराम आठवले
संगीतकार : केशवराव भोळे
चित्रपट : रामशास्त्री

४५. अवं हे गाव लई न्यारं, हितं थंडगार वारं

अवं हे गाव लई न्यारं, हितं थंडगार वारं
याला गरम शिणगार सोसंना

ह्याचा आदर्शाचा तोरा, ह्याचा कागद हाय कोरा
हितं शाहिरी लेखणी पोचंना

हितं वरण भाताची गोडी रं, नको फुकट छेडाछेदी रं
अरं सोंगा ढोंगाचा बाजार हिथला, साळसूद घालतोय अळीमिळी
अन्‌ सार वरपती, रसा भुरकती, घरात पोळी अन्‌ भायेर नळी रं, रं, रं

अगं चटक चांदणी, चतुर कामिनी
काय म्हनू तुला तू हायेस तरी कोन

छबीदार छबी मी तोऱ्यात उभी, जशी चांदणी चमचम नभी
अवं दाजिबा, गावात होईल शोभा, हे वागणं बरं नव्हं ॥धृ.॥

नवतीचं रान हे भवतीनं, फिरत आले मी गमतीनं
बांधावरनं चालू कशी, पाठलाग ह्यो टाळू कशी
अरं लाजमोड्या, भलल्याच करतोयस खोड्या, हे वागणं बरं नव्हं ॥१॥

डौल दावतो मोराचा, तिरपा डोळा चोराचा
वढ्याच्या काठाला आडिवतो, अंगावर पानी उडिवतो
अरं बजरंगा, नकोस घालू पिंगा, हे वागणं बरं नव्हं ॥२॥

मिरचीचा तोरा मी करते रं, वट्यात ऐवज भरते रं
पदर माझा धरतोस कसा, भवतीनं माझ्या फिरतोस कसा
अरं बत्ताशा, कशाला पिळतोस मिशा, हे वागणं बरं नव्हं ॥३॥

हिरवी शेतं दरवळली, टपोरी कणसं मोहरली
शिळ घालूनी करतोस खूणा, घडीघडी हा चावटपणा
अरं मर्दा, अब्रूचा होईल खुर्दा, हे वागणं बरं नव्हं ॥४॥

गायिका : उषा मंगेशकर
गीतकार : जगदीश खेबुडकर
संगीत : राम कदम
चित्रपट : पिंजरा (१९७७)

४४. भातुकलीच्या खेळामधली राजा आणिक राणी

भातुकलीच्या खेळामधली राजा आणिक राणी
अर्ध्यावरती डाव मोडला, अधूरी एक कहाणी ॥धृ.॥

राजा वदला मला समजली, शब्दावाचून भाषा
माझ्या नशिबासवे बोलती, तुझ्या हातच्या रेषा
का राणीच्या डोळा तेव्हा दाटूनी आले पाणी ॥१॥

राणी वदली बघत एकटक, दूरदूरचा तारा
उद्या पहाटे, दुसरा वाहता, दुज्या गावचा वारा
पण राजाला उशिरा कळली, गूढ अटळ ही वाणी ॥२॥

तिला विचारी राजा का हे जीव असे जोडावे
का दैवाने फुलण्याआधी, फुल असे तोडावे
या प्रश्नाला उत्तर नव्हते राणी केविलवाणी ॥३॥

का राणीने मिटले डोळे, दूरदूर जाताना
का राजाचा श्वास कोंडला, गीत तिचे गाताना
वार्‍यावरती विरुन गेली, एक उदास विराणी ॥४॥

गीतकार :मंगेश पाडगांवकर
गायक :अरुण दाते
संगीतकार :यशवंत देव

४३. बाई बाई, मन मोराचा कसा पिसारा फुलला ॥धृ.॥

बाई बाई, मन मोराचा कसा पिसारा फुलला ॥धृ.॥

चिमणी मैना, चिमणा रावा
चिमण्या अंगणी, चिमणा चांदवा
चिमणी जोडी, चिमणी गोडी
चोच लाविते, चिमण्या चार्‍याला
चिमणं, चिमणं, घरटं बांधलं चिमण्या मैनेला ॥१॥

शिलेदार घरधनी माझा, थोर मला राजांचा राजा
भोळा भोळा जीव माझा जडला, त्याच्या पायाला ॥२॥

रे मनमोरा, रंगपिसारा, अंगी रंगूनी जीव रंगला
गोजिरवाणी, मंजूळगाणी, वाजविते बासुरी डाळिंब ओठाला
येडं, येडं, मन येडं झालं, ऐकून गान्याला ॥३॥

गायक :लता मंगेशकर
संगीतकार :आनंदघन
चित्रपट :मोहित्यांची मंजुळा

४२. बुगडि माझी, सांडलि ग, जातां साताऱ्याला

बुगडि माझी, सांडलि ग, जातां साताऱ्याला
चुगलि नगा, सांगु ग, माझ्या म्हाताऱ्याला ॥धृ.॥

माझ्या शेजारीं तरूण राहतो
टकमक टकमक मला तो पाहतो
कधिं खुणेनें जवळ बाहतो
कधिं नाही तें भुललें ग बाई, त्याच्या इशाऱ्याला ॥१॥

आज अचानक घरी तो आला
पैरण फेटा नि पाठीस शेमला
किती गोड तो मजसी गमला
दिला बसाया पाट मी त्याला, माझ्या शेजाऱ्याला ॥२॥

घरांत नव्हते तेंव्हा बाबा
माझा मजवर कुठला ताबा
याची धिटाई तोबा तोबा
वितळू लागे ग लोणी बाई, बघतां निखाऱ्याला ॥३॥

त्यानें आणिली अपुली गाडी
तयार जुंपुनि खिलार जोडी
मीहि ल्यालें गं पिवळी साडी
वेड्यावाणी जोडीनें गं गेलों, आम्ही बाजाराला ॥४॥

येण्याआधीं बाबा परतून
पोंचणार मी घरांत जाउन
मग पुसतील काना पाहून
काय तेव्हां सांगू मी गं बाई, त्याला बिचाऱ्याला ॥५॥

गायिका : आशा भोसले
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीतकार : राम कदम

४१. रामचंद्र स्वामी माझा, राम अयोध्येचा राजा ॥धृ.॥

रामचंद्र स्वामी माझा, राम अयोध्येचा राजा ॥धृ.॥

राम सज्जनांचा त्राता, हाती धनु पृष्ठी भाता
राम दुर्जनांचा वैरी, राम त्राटिकेसी मारी ॥१॥

रामे धनुष्य मोडिले, नाते सीतेशी जोडिले
राम जानकीचा नाथ, पराक्रमी पुण्यवंत ॥२॥

राम वनवासी झाला, पितृवचनी गुंतला
राम भुलावण केली, शूर्पणखा विटंबिली
राम शूर शिरोमणी, एक पत्नी एक बाणी ॥३॥

रामा राक्षसे भोवली, सीता दशानने नेली
राम लोचने पेटली, रामे निर्दालिळा वाली
राम किष्किंधेसी आला, सखा सुग्रिवाचा झाला ॥४॥

रामे सैन्य मेळविली, चाल लंकेवरी केली
राम आला, राम आला, रामे सागर जिंकीला
रामा आडवितो कोण, जळी स्थिरले पाषाण
मरू घातला रावण, मार्गे चाले 'रामायण' ॥५॥

गायक : सुधीर फडके
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर

४०. धुंद एकांत हा, प्रीत आकारली

धुंद एकांत हा, प्रीत आकारली
सहज मी छेडीता, तार झंकारली
जाण नाही मला,प्रीत आकारली
सहज तू छेडीता, तार झंकारली ॥धृ.॥

गंधवेडी कुणी, लाजरी बावरी
चांदणे शिंपिते चैत्रवेलीपरी
यौवनाने तिला आज शृंगारली ॥१॥

गोड संवेदना अंतरी या उठे
फूल होता कळी, पाकळी ही मिटे
लोचनी चिंतनी मूर्त साकारली ॥२॥

रोमरोमांतूनी गीत मी गायिले
दाट होता धुके, स्वप्न मी पाहीले
पाहता पाहता रात्र अंधारली
आज बाहूत या लाज आधारली ॥३॥

गायक :आशा - सुधीर फडके
गीतकार :जगदीश खेबुडकर
संगीतकार :सुधीर फडके
चित्रपट :अनोळखी - १९७३

३९. दे मला गे चंद्रिके प्रीती तुझी

दे मला गे चंद्रिके प्रीती तुझी
रानहरिणी, दे गडे भीती तुझी ॥धृ.॥

मोहगंधा पारिजाता रे सख्या
हांसशी कोमेजतां रीती तुझी ॥१॥

रे कळंका छेदितां तुज जीवनीं
सुस्वरे जन भारिते गीती तुझी ॥२॥

सोशितोसी झीज कैसी चंदना
अपकारितां उपकार ही नीती तुझी ॥३॥

गायिका :लता मंगेशकर
गीतकार :राजा बढे
संगीतकार :पं. हृदयनाथ मंगेशकर

३८. डाव मांडून भांडून मोडूं नको ॥धृ.॥

डाव मांडून भांडून मोडूं नको ॥धृ.॥

आणलें तूं तुझें सर्व, मी आणलें,
सर्व कांही मनासारखें मांडलें,
तूंच सारें तुझें दूर ओढूं नको ॥१॥

सोडले मी तुझ्याभोवतीं सर्व गे,
चंद्रज्योतीरसाचे रूपेरी फुगे,
फुंकरीनें फुगा, हाय, फोडूं नको ॥२॥

'गोकुळींचा सखा' तूंच केलें मला,
कौतुकानें मला हार तूं घातला,
हार हांसून घालून तोडूं नको ॥३॥

काढलें मीं तुझें नांव, तूं देखिलें,
आणि माझें पुढें नांव तूं रेखिलें,
तूंच वाचून लाजून खोडूं नको ॥४॥

गायक : सुधीर फडके
गीतकार : ना. घ. देशपांडे
संगीतकार : राम फाटक

३७. चांदणे शिंपीत जाशी चालता तू चंचले

चांदणे शिंपीत जाशी चालता तू चंचले
ओंजळी उधळीत मोती हासरी तारा फुले ॥ध्रु.॥

वाहते आकाशगंगा की कटीची मेखला
तेज:पुंजाची झळाळी तार पदरा गुंफीले ॥१॥

गुंतविले जीव हे मंजीर की पायी तुझ्या
जे तुझ्या तालावरी , बोलावरी नादावले ॥२॥

गे निळावंती कशाला झाकशी काया तुझी
पाहुदे मेघाविण सौंदर्य तुझे मोकळे ॥३॥

गायिका: आशा भोसले
गीतकार: राजा बढे
संगीतकार: पं. ह्रदयनाथ मंगेशकर

३६. कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली

३६. दहा दिशांनी, दहा मुखांनी, आज फोडिला टाहो,
आसवांत या भिजली गाथा, श्रोते ऐका हो !

माझ्या काळजाची तार आज छेडली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥धृ.॥

गंगेवानी निर्मळ होतं, असं एक गाव
सुखी समाधानी होतं, रंक आणि राव
त्याची गुणगौरवानं किर्ती वाढली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥१॥

अशा गावि होता एक भोळा भाग्यवंत
पुण्यवान म्हणती त्याला, कुणी म्हणे संत
त्याला एका मेनकेची दृष्ट लागली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥२॥

सत्वशील चारित्र्याची घालमेल झाली
गावासाठी नर्तकीला, नदीपार केली
नार सूड भावनेनं, उभी पेटली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥३॥

पिसाळलेल्या नागिणीने थयथयाट केला
नाचगाण्यासाठी सारा गावं येडा झाला
त्यांनी लाज भीड निती सारी सोडली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥४॥

जाब विचाराया गेला, तिनं केला डाव
भोवयात शृंगाराच्या सापडली नावं
त्याच्या पतंगाची दोरी तिनं तोडली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥५॥

खुळ्या जीवा कळला नाही खोटा तिचा खेळ,
तपोभंग झाला त्याचा पुरा जाई तोल,
त्याला कुत्र्या-मांजराची दशा आळली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥६॥

जन्मभरी फसगत झाली, तिचा हा तमाशा,
जळूनिया गेली आता, जगायची आशा,
आज हुंदक्यानं भैरवी मी गाईली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥७॥

याची देही याची डोळा पाहिले मरण
मीच माझ्या हाती देवा रचिले सरण
माझ्या कर्म सोहळ्याची यात्रा चालली
कशी नशीबाने थट्टा आज मांडली ! ॥८॥

गायक : सुधीर फडके
गीतकार : जगदीश खेबुडकर
संगीतकार : राम कदम
चित्रपट : पिंजरा (१९७७)

३५. तुम्हावर केली मी मर्जी बहाल

तुम्हावर केली मी मर्जी बहाल
नका सोडून जाऊ रंगमहाल ॥धृ.॥

पापण्यांची तोरणं बांधून डोळ्यावरती
ही नजर उधळीते काळजातली पीरती
जवळी यावं मला पुसावं, गुपित माझं खुशाल ॥१॥

हुरहूर म्हणू की ओढ म्हणू ही गोड
या बसा मंचकी, सुटल गुलाबी कोडं
विरह जाळीता मला रात ही पसरी मायाजाल ॥२॥

लाडेलाडे अदबीनं तुम्हां विनवते बाई
पिरतीचा उघडला पिंजरा तुमच्या पायी
अशीच र्‍हावी रात साजणा, कधी न व्हावी सकाळ ॥३॥

गायक :उषा मंगेशकर
गीतकार :जगदीश खेबुडकर
संगीतकार :राम कदम
चित्रपट :पिंजरा (१९७७)

३४. हा माझा मार्ग एकला !

हा माझा मार्ग एकला !
शिणलो तरिही चालणे मला ॥धृ.॥

दिसले सुख तो लपले फिरुनी
उरले नशिबी झुरणे दुरुनी
बघता बघता खेळ संपला ! ॥१॥

सरले रडणे उरले हसणे
भवती रचितो भलती व्यसने
विझवू बघतो जाळ आतला ! ॥२॥

जगतो अजुनी जगणे म्हणुनी
जपतो जखमा हृदयी हसुनी
छळते अजुनी स्वप्न ते मला ! ॥३॥

गायक : सुधीर फडके
गीत : शांता शेळके
संगीत : सुधीर फडके
चित्रपट : हा माझा मार्ग एकला (१९६३)

३३. आई, मला पावसांत जाउं दे

आई, मला पावसांत जाउं दे
एकदांच ग भिजुनी मला चिंब चिंब होउं दे ॥धृ.॥

मेघ कसे हे गडगड करिती
विजा नभांतुन मला खुणविती
त्यांच्यासंगें अंगणांत मज खूप खूप नाचुं दे ॥१॥

खिडकीखालीं तळें साचलें
गुडघ्याइतकें पाणी भरलें
तऱ्हेतऱ्हेच्या होड्यांची मज शर्यत ग, लावुं दे ॥२॥

बदकांचा बघ थवा नाचतो
बेडूकदादा हाक मारतो
पाण्यामधुनी त्यांचा मजला पाठलाग करूं दे ॥३॥

धारेखालीं उभा राहुनी
पायानें मी उडविन पाणी
ताप, खोकला, शिंका, सर्दी वाट्टेल तें होउं दे ॥४॥

गायक : योगेश खडीकर
गीतकार : वंदना विटणकर
संगीत : मीना खडीकर

३२. आई, बघ ना कसा हा दादा ?

आई, बघ ना कसा हा दादा ?
मला चिडवायचं हाच याचा धंदा ॥धृ.॥

लग्न बाहुलीचं लावतां आम्ही
म्हणतो, "नवरदेव आहें मी
आतां मलाच मुंडावळि बांधा" ॥१॥

कधीं मोठे मोठे करतो डोळे
कधीं उगाच विदुषकि चाळे
भारी खट्याळ, नाहिं मुळिं साधा ॥२॥

दादा भलताच द्वाड आहे आई
खोड्या करून छळतो बाई
याला ओवाळायचि नाहिं मी यंदा ॥३॥

गायक :सुषमा श्रेष्ठ
गीतकार :शांता शेळके
संगीतकार :सी रामचंद्र

३१. आज गोकुळात रंग खेळतो हरी

आज गोकुळात रंग खेळतो हरी
राधिके, जरा जपून जा तुझ्या घरी ॥धृ.॥

तो चटोर चित्तचोर वाट रोखतो
हात ओढूनी खुशाल रंग टाकतो
रंगवून, रंगूनी गुलाल टाकतो
सांगते अजूनही तुला परोपरी ॥१॥

सांग श्याम सुंदरास काय जाहले
रंग टाकल्याविना कुणा न सोडले
ज्यास त्यास रंग रंग रंग लागले
एकटीच वाचशील काय तू तरी ॥२॥

त्या तिथे अनंगरंग रास रंगला
गोपगोपिकांसवे मुकुंद दंगला
तो पहा मृदुंग मंजिर्‍यात वाजला
हाय वाजली फिरुन तीच बासरी ॥३॥

गायिका :लता मंगेशकर
गीतकार :सुरेश भट
संगीतकार :पं. हृदयनाथ मंगेशकर

३०. ही गुलाबी हवा

ही गुलाबी हवा
वेड लावी जीवा
हा या श्वासातही,
ऐकू ये मारवा ॥धृ.॥ (२)

तार छेडी कुणी,
रोमरोमातुनी
गीत झंकारले,
आज माझ्या मनी.
सांज वाऱ्यातही,
गंध दाटे नवा
ऐकू ये मारवा ॥१॥

ही गुलाबी हवा
वेड लावी जीवा
हा या श्वासातही,
ऐकू ये मारवा ॥धृ.॥ (२)

का कुणी रंग हे,
उधळले अंबरी
भान हरपून मी,
कावरीबावरी
का कळेना तरी,
बोलतो पारवा
ऐकू ये मारवा ॥१॥

ही गुलाबी हवा
वेड लावी जीवा
हा या श्वासातही,
ऐकू ये मारवा ॥धृ.॥ (२)

गायिका : वैशाली सामंत
गीतकार : गुरू ठाकूर
संगीतकार : अवधूत गुप्ते
चित्रपट : गोलमाल

२८. प्रथम तुला वंदितो कृपाळा, गजानना, गणराया ॥धृ.॥

प्रथम तुला वंदितो कृपाळा, गजानना, गणराया ॥धृ.॥

विघ्न विनाशक, गुणिजन पालक, दुरीत तिमीर हारका
सुखकारक तूं, दु:ख विदारक, तूच तुझ्या सारखा
वक्रतुंड ब्रह्मांड नायका, विनायका प्रभू राया ॥१॥

सिद्धी विनायक, तूच अनंता, शिवात्मजा मंगला
सिंदूर वदना, विद्याधीशा, गणाधीपा वत्सला
तूच ईश्वरा सहाय्य करावे, हा भव सिंधू तराया ॥२॥

गजवदना तव रूप मनोहर, शुक्रांबर शिवसुता
चिंतामणी तू अष्टविनायक, सकलांची देवता
ॠद्धी सिद्धीच्या वरा, दयाळा, देई कृपेची छाया ॥३॥

गायक : पं. वसंतराव देशपांडे आणि अनुराधा पौडवाल
गीतकार : शांताराम नांदगावकर
संगीत : अनिल - अरूण
चित्रपट : अष्टविनायक [१९७९]

२७. तू सुखकर्ता, तू दुःखहर्ता, तूच कर्ता आणि करविता

तू सुखकर्ता, तू दुःखहर्ता, तूच कर्ता आणि करविता
मोरया मोरया, मंगलमूर्ती मोरया ॥धृ.॥

ओंकारा तू, तू अधिनायक, चिंतामणी तू, सिद्धी विनायक
मंगलमूर्ती तू भवतारक, सर्वसाक्षी तू अष्टविनायक
तुझ्या कृपेचा हात मस्तकी, पायी तव मम चिंता ॥१॥

देवा सरु दे माझे मी पण, तुझ्या दर्शने उजळो जीवन
नित्य कळावे तुझेच चिंतन, तुझ्या धुळीचे भाळी भूषण
सदैव राहो ओठांवरती, तुझीच रे गुण गाथा ॥२॥

गायक :अनुराधा पौडवाल - पं. वसंतराव देशपांडे
गीतकार :माहित नाही
संगीतकार :अनिल - अरुण
चित्रपट :अष्टविनायक

२६. लपविलास तूं हिरवा चाफा

लपविलास तूं हिरवा चाफा
सुगंध त्याचा छपेल का?
प्रीत लपवूनी लपेल का? ॥धृ.॥
जवळ मनें पण दूर शरीरें
नयन लाजरे चेहरे हंसरे
लपविलेंस तूं जाणुन सारें
रंग गालिंचा छपेल का? ॥१॥
क्षणांत हंसणे, क्षणांत रुसणें
उन्हांत पाऊस, पुढें चांदणें
हें प्रणयाचें देणें घेणें
घडल्यावांचुन चुकेल का? ॥२॥
पुरे बहाणे गंभिर होणें
चोरा, तुझिया मनीं चांदणें
चोरहि जाणे, चंद्रहि जाणे
केली चोरी छपेल का? ॥३॥

गायिका : मालती पांडे
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीत : प्रभाकर जोग

२५. नाचनाचुनीं अति मी दमलें, थकलें रे नंदलाला ! ॥धृ.॥

नाचनाचुनीं अति मी दमलें, थकलें रे नंदलाला ! ॥धृ.॥

निलाजरेपण कटिस नेसलें, निसुगपणाचा शेला
आत्मस्तुतीचें कुंडल कानीं, गर्व जडविला भाला
उपभोगांच्या शतकमलांची, कंठिं घातली माला ॥१॥

विषयवासना वाजे वीणा, अतृप्ती दे ताला
अनय अनीति नूपुर पायीं, कुसंगती करताला
लोभ प्रलोभन नाणीं फेंकी, मजवर आला-गेला ॥२॥

स्वतःभोवतीं घेतां गिरक्या, अंधपणा कीं आला
तालाचा मज तोल कळेना, सादहि गोठुन गेला
अंधारीं मी उभी आंधळी, जीव जीवना भ्याला ॥३॥

गायिका : आशा भोसले
गीतकार : ग.दि. माडगुळकर
संगीत : सुधीर फडके

२४. लवथवती विक्राळा ब्रह्मांडी माळा, वीषे कंठ काळा त्रिनेत्री ज्वाळा

लवथवती विक्राळा ब्रह्मांडी माळा, वीषे कंठ काळा त्रिनेत्री ज्वाळा
लावण्य सुंदर मस्तकी बाळा, तेथुनिया जळ निर्मळ वाहे झुळझुळा॥१॥

जय देव जय देव जय श्रीशंकरा, आरती ओवाळू तुज कर्पुरगौरा
जय देव जय देव ॥धृ॥

कर्पुरगौरा भोळा नयनी विशाळा, अर्धांगी पार्वती सुमनांच्या माळा
विभुतीचे उधळण शितकंठ नीळा, ऐसा शंकर शोभे उमा वेल्हाळा ॥२॥

जय देव जय देव जय श्रीशंकरा, आरती ओवाळू तुज कर्पुरगौरा
जय देव जय देव ॥धृ॥

देवी दैत्यी सागरमंथन पै केले, त्यामाजी अवचित हलाहल जे उठले
ते त्वा असुरपणे प्राशन केले, नीलकंठ नाम प्रसिद्ध झाले ॥३॥

जय देव जय देव जय श्रीशंकरा, आरती ओवाळू तुज कर्पुरगौरा
जय देव जय देव ॥धृ॥

व्याघ्रांबर फणिवरधर सुंदर मदनारी, पंचानन मनमोहन मुनिजनसुखकारी
शतकोटीचे बीज वाचे उच्चारी, रघुकुलटिळक रामदासा अंतरी॥४॥

जय देव जय देव जय श्रीशंकरा, आरती ओवाळू तुज कर्पुरगौरा
जय देव जय देव ॥धृ॥

- संत रामदास

२३. त्रिगुणात्मक त्रैमूर्ती दत्त हा जाणा

त्रिगुणात्मक त्रैमूर्ती दत्त हा जाणा
त्रिगुणी अवतार त्रैलोक्य राणा
नेति नेति शब्द न ये अनुमाना
सुरवर मुनिजन योगी समाधी न ये ध्याना ॥१॥

सबाह्य अभ्यंतरी तू एक दत्त
अभाग्यासी कैसी न कळे ही मात
पराही परतली तेथे कैचा हा हेत
जन्म मरणाचा पुरलासे अंत ॥२॥

दत्त येऊनिया उभा ठाकला
भावे साष्टांगेसी प्रणिपात केला
प्रसन्न होउनी आशीर्वाद दिधला
जन्ममरणाचा फेरा चुकविला ॥३॥

दत्त दत्त ऐसे लागले ध्यान
हरपले मन झाले उन्मन
मी तू पणाची झाली बोळवण
एका जनार्दनी श्रीदत्त ध्यान ॥४॥

२२. दत्त दिगंबर दैवत माझे

दत्त दिगंबर दैवत माझे
हृदयी माझ्या नित्य विराजे ॥ धृ.॥

अनुसुयेचे सत्त्व आगळे
तिन्ही देवही झाली बाळे
त्रैमुर्ती अवतार मनोहर
दीनोद्धारक त्रिभुवनी साजे ॥ १ ॥

तीन शिरे, कर सहा शोभती
हास्य मधुर शुभ वदनावरती
जटाजूट शिरी, पायी खडावा
भस्म विलेपित कांती साजे ॥ २ ॥

पाहुनी प्रेमळ सुंदर मुर्ती
आनंदाचे अश्रू झरती
सारे सात्त्विक भाव उमलती
हळूहळू सरते मीपण माझे ॥ ३ ॥

गायक : आर्‌. एन्‌. पराडकर
गीतकार : कवी सुधांशु

२१. जगी ज्यास कोणी नाही त्यास देव आहे

जगी ज्यास कोणी नाही त्यास देव आहे
निराधार आभाळाचा तोच भार साहे ॥ धृ.॥

बाळ सोडुनी ते दिधले कुंतीने जळात
घरी राधेच्या परी ते वाढले सुखात
कर्णराज त्याचे नाव अमर आहे ॥ १ ॥

भक्त बाळ प्रल्हादाला छळीले पित्याने
नरसिंहे रूपे त्याला रक्षिले प्रभूने
अलौकीक त्याची मुर्ती अजुनही विश्वी या आहे ॥ २ ॥

साधुसंत कबीराला त्या छळीती लोक सारे
पांडुरंग रक्षी त्याला प्राशुनी निखारे
आसवेच त्याची झाली दु:खे रुप दोहे ॥ ३ ॥

गायिका : सुमन कल्याणपूर

२०. देव देव्हार्‍यात नाही, देव नाही देवालयी

देव देव्हार्‍यात नाही, देव नाही देवालयी
देव चोरुन नेईल, अशी कोणाची पुण्याई ॥धृ.॥

देव अंतरात नांदे, देव दाही दिशी कोंदे
देव आभाळी सागरी, देव आहे चराचरी
देव शोधूनिया पाही, देव सर्वाभूतां ठायी ॥१॥

देव मुठीत ना मावे, तीथर्क्षेत्रात ना दावे
देव आपणात आहे, शीर झुकवोनिया पाहे
तुझ्या माझ्या जड देही देव भरुनिया राही ॥२॥

देव स्वये जगन्नाथ, देव अगाध अनंत
देव सगुण, निर्गुण, देव विश्वाचे कारण
काळ येई, काळ जाई, देव आहे तैसा राही ॥३॥

गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
गायक :सुधीर फडके
संगीतकार : सुधीर फडके
चित्रपट : झाला महार पंढरीनाथ

१९. नीजरूप दाखवा हो, हरी दर्शनास द्या हो ॥

नीजरूप दाखवा हो, हरी दर्शनास द्या हो ॥

नरसिंह होऊनीया घुमवीत गर्जनासी
शत सूर्य तेज दावा अज्ञात या जनासी
भ्याला समुद्र तो हा ते रामचंद्र व्हा हो ॥१॥

पार्थास दाविले ते प्रभु विश्वरूप दावा
मुरलि मनोहरा या वा वाजवीत पावा
एका करांगुलीने गोवर्धना धरा हो ॥२॥

राजध्रमापटु या प्रत्यक्ष एकवार
श्रीकृष्ण विष्णु राम तोची विठू महार
जाळी तनामनाची ती आग शांतवा हो ॥३॥

संगीतकार : सुधिर फडके
गायक : सुधिर फडके
गीतकार : ग. दि. माडगूळकर

१८. सासुऱ्यास चालली, लाडकी शकुंतला

सासुऱ्यास चालली, लाडकी शकुंतला
चालतो तिच्यासवें, तिच्यांत जीव गुंतला ! ॥धृ॥

ढाळतात आंसवें मोर-हरिणशावकें
मूक आज जाहले सर्व पक्षी बोलके
यापुढें सखी नुरे, माधवी-लते, तुला! ॥१॥

पान पान गाळुनी दु:ख दाविती तरू
गर्भिणी मृगी कुणी वाट ये तिची धरूं
दंतिं धरूनि पल्लवा, आडवी खुळी तिला ! ॥२॥

भावमुक्त मी मुनी, मला न शोक आवरे
जन्मदांस सोसवे, दु:ख हें कसें बरें ?
कन्यका न, कनककोष मीं धन्यास अर्पिला ! ॥३॥

गायक : सुधीर फडके
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीत : सुधीर फडके

१७. सांवळाच रंग तुझा, पावसाळी नभापरी

सांवळाच रंग तुझा, पावसाळी नभापरी
आणि नजरेंत तुझ्या, वीज खेळते नाचरी ॥१॥

सांवळाच रंग तुझा, चंदनाच्या बनापरी
आणि नजरेंत तुझ्या, नाग खेळती विखारी ॥२॥

सांवळाच रंग तुझा, गोकुळिंच्या कृष्णापरी
आणि नजरेंत तुझ्या, नीत्य नांदते पांवरी ॥३॥

सांवळाच रंग तुझा, माझ्या मनीं झांकाळतो
आणि नजरेचा चंद्र , पाहूं केव्हां उगवतो ॥४॥

सांवळाच रंग तुझा, करी जिवा बेचैन
आणि नजरेंत तुझ्या, झालो गडे बंदिवान ॥५॥

गायिका : माणिक वर्मा
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीत : सुधीर फडके

१६. नीज माझ्या नंदलाला, नंदलाला रे

नीज माझ्या नंदलाला, नंदलाला रे

शांत हे आभाळ सारे, शांत तारे, शांत वारे
या झर्‍याचा सूर आता मंद झाला रे ॥१॥

झोपल्या गोठयात गाई, साद वा पडसाद नाही
पाखरांचा गलबला ही बंद झाला, बंद झाला रे ॥२॥

सावल्यांची तीट गाली, चांदण्याला नीज आली
रातराणीच्या फुलांचा गंध आला, गंध आला रे ॥३॥

नीज रे आनंदकंदा, नीज रे माझ्या मुकुंदा
आवरी या घागर्‍यांचा छंदताला, छंदताला रे ॥४॥

गायक :लता मंगेशकर
गीतकार : मंगेश पाडगांवकर
संगीत : श्रीनिवास खळे

१५. प्रेमा, काय देउं तुला ?

प्रेमा, काय देउं तुला ?
भाग्य दिलें तूं मला ॥धृ.॥
प्रीतीच्या या, पांखराचे
रत्नकांचनी पंख देऊं का ?
देऊं तुला का, हर्षगंध हा
जीव-फुलांतुन मोहरलेला? ॥१॥
या हृदयींच्या जलवंतीची
निळी ओढणी तुला हवी का?
रूप-मोहिनी लावण्याची
हवी तुझ्या का चंद्रकलेला? ॥२॥
मोहक सूंदर जें जें दिसतें
तूंच तयाचा जन्म दाता
घेशील का रे माझ्याकरितां
अधरींच्या या अमृताला? ॥३॥

गायिका : लता मंगेशकर
गीतकार : पी. सावळाराम
संगीत : वसंत प्रभू

१४. प्रिया आज माझी, नसे साथ द्याया

प्रिया आज माझी, नसे साथ द्याया
नको धुंद वारे नको चांदण्या या ॥धृ.॥
नको पारिजाता धरा भूषवूं ही
पदांची तिच्या आज चाहूल नाहीं
प्रियेवीण आरास जाईल वायां ॥१॥
फुलें सान झेलूं तरी भार होतो
पुढें वाट साधी तरी तोल जातो
कुणाला कळाव्या मनाच्या व्यथा या ॥२॥
अतां आठवीतां तशा चांदराती
उरे मौक्तिकावीण शिंपाच हातीं
उशाला उभी ती जुनी स्वप्नमाया ॥३॥
न शांती जिवाला न प्राणास धीर
कसा आज कंठांत येईल सूर
उरीं वेदना मात्र जागेल गाया ॥४॥

गायक : सुधीर फडके
गीतकार : यशवंत देव
संगीत : प्रभाकर जोग

१३. कळा ज्या लागल्या जीवा, मला कीं ईश्वरा ठाव्या !

कळा ज्या लागल्या जीवा, मला कीं ईश्वरा ठाव्या !
कुणाला काय हो त्यांचे? कुणाला काय सांगाव्या ? ॥धृ.॥
उरीं या हात ठेवोनी, उरींचा शूल का जाई?
समुद्रीं चौंकडे पाणी, पिण्याला थेंबही नाहीं ॥१॥
जनांच्या कोरड्या गप्पा, असे सारे जगद्बंधू !
हमामा गर्जनेचा हो, न नेत्रीं एकही बिंदू ॥२॥
नदीला पूर हा लोटे, न सेतू ना कुठें नावा,
भुतांची झुंज ही मागें, धडाडे चौंकडे दावा ॥३॥
नदी लंघोनी जे गेले, तयांची हांक ये कानीं,
इथें हे ओढिती मागें, मला बांधोनी पाशांनीं ॥४॥
कशी साहूं पुढें मागें, जिवाला ओढ जी लागे ?
तटातट् काळिजाचे हे, तुटाया लागती धागे ॥५॥
पुढे जाऊ वळू मागे, करू मी काय रे देवा
खडे मारी कुणी, कोणी हसे, कोणी करी हेवा ॥६॥
गायिका : लता मंगेशकर
गीतकार : भा.रा. तांबे
संगीत : वसंत प्रभू

१२. प्रेम स्वरूप आई ! वात्सल्यसिंधु आई !

प्रेम स्वरूप आई ! वात्सल्यसिंधु आई !
बोलावुं तूज आतां मी कोणत्या उपायीं ? ॥१॥
तूं माय, लेकरूं मी, तूं गाय, वासरूं मी,
ताटातुटी जहाली आतां कसें करूं मी ? ॥२॥
गेली दुरी यशोदा टाकूनि येथ कान्हा,
अन् राहिला कधींचा तान्हा तिचा भुका ना? ॥३॥
तान्ह्यास दूर ठेवी - पान्हा तरिहि वाहे -
जाया सती शिरे जी आगींत, शांत राहे, ॥४॥
नैष्ठुर्य त्या सतीचें तूं दाविलेंस माते,
अक्षय्य हृत्प्रभूचें सामीप्य साधण्यातें ॥५॥
नाही जगात झाली आबाळ या जिवाची,
तूझी उणीव चित्तीं आई, तरीहि जाची ॥६॥
चित्तीं तुझी स्मरेना कांहींच रूपरेखा,
आई हवी म्हणूनी सोडी न जीव हेका ॥७॥
विद्याधनप्रतिष्ठा: लाभे अतां मला ही
आईविणें परी मी हा पोरकाच राहीं ॥८॥
सारें मिळे परंतु आई पुन्हां न भेटे,
तेणें चिताच चित्ती माझ्या अखंड पेटे ॥९॥
आई तुझ्या वियोगें ब्रम्हांड आठवे गे
कैलास सोडुनी ये उल्केसमान वेगें ॥१०॥
किंवा विदेह आत्मा तूझा फिरे सभोतीं
अव्यक्त अश्रुधारा कीं तीर्थरूप ओती ॥११॥

गायक : गजाननराव वाटवे
गीतकार : माधव जुलियन
संगीत : जी. एन्. जोशी

११. भारतीय नागरिकांचा, घास रोज अडतो ओठीं

भारतीय नागरिकांचा, घास रोज अडतो ओठीं
सैनिक हो तुमच्यासाठीं ॥धृ.॥
वावरतों फिरतों आम्ही, नित्यकर्म अवघें करतों,
राबतों आपुल्या क्षेत्रीं, चिमण्यांचीं पोटें भरतों,
परि आठव येतां तुमचा, आतडें तुटतसे पोंटीं ॥१॥
आराम विसरलों आम्ही, आळसा मुळीं ना थारा,
ऍकतांच कां अश्रूंची डोळ्यांत होतसे दाटी ॥२॥
उगवला दिवस मावळतो, अंधार दाटतो रात्रीं
माऊली नीज फिरवीते, कर अपुले थकल्या गात्रीं
स्वप्नांत येऊनी चिंता, काळजा दुखविते देठीं ॥३॥
रक्षितां तुम्ही स्वातंत्र्या, प्राणास घेऊनी हातीं
तुमच्यास्तव अमुची लक्ष्मी, तुमच्यास्तव शेतीभाती
एकट्या शिपायासाठीं, झुरतात अंतरें कोटी ॥४॥
गायिका : आशा भोसले
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीत : दत्ता डावजेकर

Thursday, November 16, 2006

१०. कबिराचे विणतो शेले, कौसल्येचा राम

कबिराचे विणतो शेले, कौसल्येचा राम
भाबड्या भक्तासाठिं, देव करी काम
राजा घन:श्याम ॥धृ.॥

एक एकतारी हातीं, भक्त गाई गीत
एक एक धागा जोडी, जानकिचा नाथ
राजा घन:श्याम ॥१॥

दास रामनामीं रंगे, राम होई दास
माग चालवीतो प्रेमें, विटेना श्रमास
राजा घन:श्याम ॥२॥

विणुन सर्व झाला शेला, पूर्ण होई काम
ठाई ठाई शेल्यावरतीं उठे रामनाम
गुप्त होई राम ॥३॥

हळू हळू उघडी डोळे, पाहि जों कबीर
विणूनिया शेला गेला, सखा रघुवीर
कुठें म्हणे राम ॥४॥

गायिका : माणिक वर्मा
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीत : पु. ल. देशपांडे

९. माळ्याच्या मळ्यामंदी पाटाचं पानी जातं

माळ्याच्या मळ्यामंदी पाटाचं पानी जातं
गुलाब, जाई, जुई, मोगरा फुलवीतं

दादाच्या मळ्यामंदी, मोटंचं मोटं पानी
पाजिते रान सारं, मायेची वयनी
हसत डुलत, मोत्याचं पीक येतं
गुलाब, जाई, जुई, मोगरा फुलवीतं

लाडकी लेक, राजाचा ल्योक
लगीन माझ्या चिमनीचं

सावळा बंधूराया, साजिरी वयनी बाई
गोजिरी शिरपा हंसा, माहेरी माज्या हाई
वाटेनं माहेराच्या धावत मन जातं
गुलाब, जाई, जुई, मोगरा फुलवीतं

गडनी, सजनी, गडनी सजनी गडनी गं

राबतो भाऊराया, मातीचं झालं सोनं
नजर काढू कशी, जीवाचं लिंबलोनं
मायेला पूर येतो, पारुचं मन गातं
गुलाब, जाई, जुई, मोगरा फुलवीतं

गायक :लता मंगेशकर
गीतकार : योगेश [भालजी पेंढारकर]
संगीतकार :आनंदघन
चित्रपट :साधी माणसं [१९६३]

८. रामा रघुनंदना

रामा रघुनंदना
आश्रमांत या कधिं रे येशिल
रामा रघुनंदना ॥धृ॥

मी न अहिल्या शापित नारी
मी न जानकी राज कुमारी
दीन रानटी वेडी शबरी
तुझ्या पदांचे अखंड चिंतन
ही माझी साधना ।१॥

पतितपावना श्री रघुनाथा
एकदांच ये जातां जातां
पाहिन, पूजिन, टेकिन माथा
तोच स्वर्ग मज, तिथेंच येइल
पुरेपणा जीवना ॥२॥

गायिका : आशा भोसले
गीतकार : ग. दि. माडगुळकर
संगीत : दत्ता डावजेकर

७. आली हासत पहिली रात, उजळत प्राणांची फुलवात

आली हासत पहिली रात, उजळत प्राणांची फुलवात ॥धृ.॥

प्रकाश पडता माझ्यावरती, फुलते बहरुन माझे यौवन
हसली मग ती चंचल होऊन नयनांच्या महालात
आली हासत पहिली रात ... ॥१॥

मोहक सुंदर फूल जिवाचें, पती चरणांवर प्रीत अर्पिता
मीलनाचा स्पर्श होता विरली अर्धांगात
आली हासत पहिली रात ... ॥२॥

लाज बावरी, मी बावरता, हर्षही माझा, बघतो चोरुन
भास तयाचा नेतो ओढून, स्वप्नांच्या हृदयात
आली हासत पहिली रात ... ॥३॥

गायिका : लता मंगेशकर
गीतकार : पी. सावळाराम
संगीत : वसंत प्रभू

६. पिवळी पिवळी हळद लागली, भरला हिरवा चुडा

पिवळी पिवळी हळद लागली, भरला हिरवा चुडा
वधू लाजरी झालिस तूं गं, सांगे तो चौघडा ॥धृ.॥

बाजुबंद त्या गोठ-पाटल्या, बिलवर नक्षीदार
तुझ्या हृदीं गे कुणी छेडिली, रतिवीणेची तार
सांग कुणीं गं अंगठींत या तांबुस दिधला खडा ॥१॥

मुंडावळि या भाळीं दिसती, काजळ नयनांगणीं
करकमळापरि कुणीं गुंफिले सुवासिनीचे मणी
आठवणींचा घेऊन जा तूं, माहेराला घडा ॥२॥

स्वप्नफुलांसह रमत रहा तूं, प्रेमळ संसारी
भाग्यवेल ही मोहरेल गं, उद्या तुझ्या दारीं
सौख्य पाहतां भिजुं दे माझ्या, डोळ्यांच्या या कडा ॥३॥

गायिका : सुमन कल्याणपुर
गीतकार : मधुकर जोशी
संगित : वसंत प्रभू
चित्रपट : माहित नाही

५. हृदयी प्रीत जागते जाणता, अजाणता

राजहंस सांगतो किर्तीच्या तुझ्या कथा
हृदयी प्रीत जागते जाणता, अजाणता ॥धृ.॥

पाहिले तुला न मी, तरी ही नित्य पाहते
लाजूनी मनोमनी, उगीच धूंद राहते
ठावूक न मजसी जरी निषध देश कोणता ॥१॥

दिवस रात्र ओढणी, या मनास लागते
तुझीच जाहल्या परी, मी सदैव वागते
मैत्रिणीस सांगते, तुझी अमोल योग्यता ॥२॥

निमंत्रणाविना पुन्हा हंस येई तो वनी
नाद चित्र रेखितो, तुझेच मंद कुजनी
वेड वाढवून तो उडून जाय मागूता ॥३॥

गीतकार :ग. दि. माडगुळकर
गायक :आशा भोसले
संगीतकार :सुधीर फडके
चित्रपट :सुवासिनी - १९६१

४. येणार नाथ आता, येणार नाथ आता

ओठांत हाक येते, सानंद गीत गाता
येणार नाथ आता, येणार नाथ आता ॥धृ.॥

मी पाऊले पहाते दारात थांबलेली
ये अंगणात छाया आधीच लांबलेली
लग्नात लाभलेला, हो स्पर्श भास हाता ॥१॥

आली फुलून गात्रे, ये प्राण लोचनांत
सारे मुहूर्त आले, एका खुळया मनात
धारेत अमृताच्या गेला भिजून माथा ॥२॥

आता नका क्षणांनो, दोघांत भिंत घालू
स्वर्गासवे मला द्या भूमीवरुन चालू
ते प्राणनाथ माझे, मी दैवदत्त कांता ॥३॥

गीतकार :ग. दि. माडगुळकर
गायक :आशा भोसले
संगीतकार :सुधीर फडके
चित्रपट :सुवासिनी - १९६१

३. बगळ्यांची माळ फुले अजुनि अंबरांत :

बगळ्यांची माळ फुले अजुनि अंबरांत :
भेट आपुली स्मरशी काय तूं मनात ॥धृ.॥

छेडिति पानांत बीन थेंब पावसाचे,
ओल्या रानांत खुले उन अभ्रकाचें,
मनकवडा घन घुमतो दूर डोंगरांत
बगळ्यांची माळ फुले अजुनि अंबरांत ॥१॥

त्या गांठी, त्या गोष्टी नारळिच्या खाली,
पौर्णिमाच तव नयनीं भर दिवसा झालीं,
रिमझिमतें अमृत ते कुठुनि अंतरांत
बगळ्यांची माळ फुले अजुनि अंबरांत ॥२॥

हातांसह सोन्याची सांज गुंफतांना,
बगळ्यांचे शुभ्र कळे मिळुनी मोजतांना,
कमळापरि मिटति दिवस उमलुनी तळ्यांत,
बगळ्यांची माळ फुले अजुनि अंबरांत ॥३॥

तूं गेलिस तोडुनि ती माळ, सर्व धागे,
फडफडणें पंखांचें शुभ्र उरें मागें,
सलते ती तडफड का कधिं तुझ्या उरांत
बगळ्यांची माळ फुले अजुनि अंबरांत ॥४॥

गायक : वसंतराव देशपांडे
गीतकार : वा. रा. कांत
संगित : श्रीनिवास खळे

२. जीवलगा, कधी रे येशील तू

दिवसामागून दिवस चालले, ऋतू मागूनी ऋतू
जीवलगा, कधी रे येशील तू ॥धृ.॥

धरेस भिजवूनी गेल्या धारा
फुलून जाईचा सुके फुलोरा
नभ धरणीशी जोडून गेले सप्तरंग सेतू ॥१॥

शारद शोभा आली गेली
रजनीगंधा फुलली सुकली
चंद्रकलेसम वाढून विरले, अंतरीचे हेतू ॥२॥

हेमंती तर नुरली हिरवळ
शिशीर करी या शरीरा दुबर्ल
पुन्हा वसंती डोलू लागे, प्रेमांकित केतू ॥३॥

पुनरपी ग्रीष्मी तीच काहीली
मेघावली नभी पुनरपी आली
पुनश्च वर्षा लागे अमृत विरहावर ओतू ॥४॥

गीतकार :ग. दि. माडगुळकर
गायक :आशा भोसले
संगीतकार :सुधीर फडके
चित्रपट :सुवासिनी - १९६१

१. लळा जिव्हाळा शब्दच खोटे । मासा मासा खाई॥

लळा जिव्हाळा शब्दच खोटे । मासा मासा खाई॥
कुणी कुणाचे नाहि, राजा कुणी कुणाचे नाहि ।

लळा जिव्हाळा शब्दच खोटे ।

पिसे सनतडी, काड्या जमवी चिमणी बांधी कोटे ।
दाणा दाणा आणून जगवी जीव कोवळे छोटे ।
बळावता बळ पंखामधले पिल्लू ऊडूनी जाई ॥१॥

रक्तहि जेथे सूड साधते, तेथे कसली माया ।
कोण कुणाची बहिण भाऊ, पती पुत्र वा जाया ।
सांगायाची नाती सगळी, जो तो अपुले पाही ॥२॥

माणूस करतो प्रेम स्वत:वर, विसरुन जातो देवा
कोण ओळखी उपकाराते, प्रेमा अन्‌ सद्भावा
कोण कुणाचा कशास होतो या जगी उतराई॥३॥

कुणी कुणाचे नाहि, राजा कुणी कुणाचे नाहि ।
लळा जिव्हाळा शब्दच खोटे ।

चित्रपट : जिव्हाळा [१९६८]
गायक : सुधीर फडके
गीतकार : ग. दि. माडगूळकर
संगीतकार : श्रीनिवास खळे